|
Genital Organ Sarkması
Pelvis halk içinde bilindiği şekliyle leğen kemiği içerisinde ince bağırsaklar, kalın bağırsakların bir bölümü (rektum), idrar kesesi (mesane), rahim (uterus), fallop tüpleri ve yumurtalıkları (over) içeren yapıdır. Pelvik organ prolapsusu (sarkması) pelvisin içerisinde bulunan bu organlardan herhangi birinin vajinaya ve oradan dışarı sarkmasıdır. Gençlerde çok nadir olmakla birlikte daha çok ileri yaştaki kadınlarda görülür.
Pelvik organ sarkmalarının nedenlerinden ilk sırayı çok sayıda doğum yapmış olmak alır. Bunun dışında menopoz, aşırı kilolu ya da obez olmak, ilerlemiş yaş, karın içi basıncın arttığı rahatsızlıklar (asit, astım, KOAH), uzun süreli kabızlık, ağır kaldırma, aynı bölgeden ameliyat geçirmiş olmak, zor doğum öyküsü risk faktörleridir.
Vajinadan sarkan organın tipi ve sarkmanın süresine göre hastaların şikayetleri değişebilir. Hastalar idrar yapamama, idrarını tam boşaltamama, idrarını elle bastırarak boşaltma, idrar kaçırma, tuvalete yetişememe, büyük abdest kaçırma, tutamama, vajinadan elle bastırmak suretiyle tuvaletini yapabilme, vajinal akıntı, kuruluk, vajinada dolgunluk hissi, ilişkide bulunamama, ilişki sırasında ağrı, orgazm olamama gibi şikayetlerin yalnızca biri olabileceği gibi birkaç şikayetle de başvurabilir.
Rahim Sarkması (Desensus Uteri, Prolapsusu Uteri)
Rahimin (uterus), kendisini pelvis içerisinde sabit tutan ligamentlerinin (bağ) gevşemesi sonucu vajinadan dışarıya sarkması durumudur. Vajinanın içerisine veya dışarısına sarkabilir. Sarkma ilerledikçe vajinanın ön ve arka duvarlarında da defektlere neden olur. Hafif derecede sarkmalarda herhangi bir şikayet yaratmayabilirken genellikle vajinada dolgunluk hissi, ilişkide bulunamama ve rahimin vajinadan dışarı sarkması şeklinde şikayetler olabilir.
Tedaviye karar verdiren hastanın şikayetleridir. Hafif derecede sarkmalarda tedavi gerekmeyebilir, ileri evre olgularda hastanın yaşı ya da başka kronik hastalıkları nedeniyle ameliyat olamayacak durumda ise vajinal halkalar (pesser) kullanılabilir. Pesser vajinanın içerisine yerleştirilen, rahimin dışarı sarkmasını engelleyen bir araçtır. İleri evre olgularda menopozdaki hastalarda rahim alınma ameliyatı tercih edilir. Rahim alınma işlemi karından yapılabileceği gibi vajinal yolla da mümkündür. Genç veya çocuk istemi olan hastaların rahmini almak doğru olmaz. Bu tip hastalarda rahim içeriden sakruma (kuyruk sokumu kemiği) asılmak suretiyle rahim sarkması giderilir.
İdrar Torbası Sarkması (Sistosel)
İdrar kesesinin (mesane) vajina ön duvarından dışarıya doğru fıtıklaşmasıdır. Herhangi bir şikayet yaratmayacağı gibi bazı hastalarda vajina ön duvarında ele gelen yapı, kasık ağrısı, idrar kaçırma, idrarını boşaltamama hissi, ilişki sırasında ağrı gibi belirtileri olabilir. Normal doğum yapmış kadınların birçoğunda hafif derecede sarkma görülebilir.
Tedavisi için birkaç çeşit cerrahi yöntem mevcuttur. Klasik tedavi olarak vajina ön duvarındaki defekt onarılır. Bu ameliyat tekniğine kolporafi anterior denir. Bir diğer yöntem vajinanın ön duvarına vücüt tarafından emilebilen, meş olarak adlandırılan bir materyal yerleştirilmesidir. Bu işlem sırasında uygulanan meş materyali idrar kesesi ve üreterin altına destek oluşturmak suretiyle hem sarkmayı giderir hem de idrar kaçırma problemini düzeltmiş olur. Bu bahsedilen 2 yöntem de vajinal yolla yapılan cerrahilerdir.
Makad Sarkması (Rektosel)
Makat bölgesinin (rektum) vajinanın arka duvarından vajina içerisine ya da dışarısına fıtıklaşmasıdır. Vajina arka duvarında bulunan destekleyici dokularda zayıflama ve bu dokularda zedelenme sonucu kalın bağırsaktan sonra gelen rektum bölümünün vajina içerisine kabarması sonucu görülür. Herhangi bir şikayete neden olmayacağı gibi ele gelen ve dışarı doğru kabaran şişlik, vajina içerisinde baskı hissi, büyük abdest yaparken zorlanma, kabızlık şikayetlerine neden olabilir.
Tedavi şeklini belirleyen hastanın şikayetidir. Şikayeti olmayan hastalarda öneriler yeterli gelebilir. Ağır işler yapmamak, ağırlık kaldırmamak, aşırı kilolu ya da obez ise kilo vermek, kabız kalmamak, KOAH’a neden olduğundan sigaradan uzak durmak gerekir. Ancak şikayetleri olan hastalarda kesin tedavi cerrahidir. Anatomik defektin onarılması gerekir. Klasik tedavi olarak vajina arka duvarındaki defekt onarılır. Bu ameliyat tekniğine kolporafi posterior denir.
Vajinal Güdük Sarkması
Rahim alınma operasyonu (histerektomi) geçirmiş kadınlarda vajina kubbesinin gevşemesi sonucu tüm vajinanın dışarı doğru çıkmasıdır. Vajina dışarı çıkarken içerisinde makad (rektum) ya da idrar kesesi (mesane) de bulunabilir.
Tedavi kesin cerrahidir. Anatomik defektin onarılması gerekir. Vajina kubbesi sakruma (kuyruk sokumu kemiği) asılmak suretiyle vajinal güdük sarkması giderilir. Tüm sarkmalarda oldu gibi hastanın bir takım şeylere de dikkat etmesi gerekir. Ağır işler yapmamak, ağırlık kaldırmamak, aşırı kilolu ya da obez ise kilo vermek, kabız kalmamak, KOAH’a neden olduğundan sigaradan uzak durmak gerekir.
Tüm hakları saklıdır © 2014. / Tasarım Ajansweb